O zamanlar bana devasa gibi görünen babaannemlerin küçücük bahçesinde üç ayaklı çivit mavi renge boyanmış bir masa vardı… Dedem masadan söz ederken trapezi derdi de biz neden öyle dediğini hiç sormamış, masa aklımızda bu isimle kalmıştı.
İlerleyen yıllarda ise masanın üç ayağı olduğu için ve “İngilizcede de three üç demek olduğu için böyle diyorlar herhalde,” diye düşünmüştüm.
Birkaç yıldır Yunanca ders almama rağmen ve (τραπέζι/trapezi)’nin masa demek olduğunu bildiğim halde bağlantıyı kuracak bir düşünce gelmemişti aklıma…
Ta ki geçenlerde birkaç ay evvel Ayvalık/Cunda Adası’nda yolda yürürken eski bir Rum evinin önünde dedemin trapezisinin aynısını görene kadar…
İşte o an kafamdan bir “trink” sesi geldi:)
Meğer bizimkiler “trapezi” derken masa diyorlarmış. Bizim ise “neden böyle diyorsunuz?” diye sormak hiç aklımıza gelmemiş. Belki sorsak onlar da “e buna trapezi denir,” diyeceklerdi. Artık orasını bilmiyorum.
Şimdi düşünüyorum da babaannemin ve dedemin İzmir’de yaşadığı dönemler Türk, Rum, Yahudi ve Levanten halkların iç içe ve bir arada yaşadığı, birbirlerinin dillerinin ve kültürlerinin iç içe geçtiği dönemlerdi. Elbette ki aralarında etkileşim olacaktı. Ki olmuş…
Sonra düşündüm de asfalya, kilit, angarya ve bunlar gibi pek çok Yunanca/Rumca kelime dilimize yerleşmişti. Elbette bunun tam tersi de olmuştu.
Neyse… Konuyu dağıtmadan devam edecek olursam; geçenlerde halam ile konuşurken bunları ona anlattığımda, hiçbir şey söylemeden beni ayağa kaldırıp, “gelir misin?” diyerek pencerenin önündeki üstü örtülü yuvarlak masanın önüne götürdü ve örtüyü açtı. Ağzımdan “trapeziiiii” kelimesi istemsizce dökülüverdi. Bu, babaannemlerin o devasa bahçesindeki üç ayaklı trapeziydi. Meğer halam o masayı saklamış. Öyle mutlu oldum ki anlatamam… Aklıma neler geldi neler… Babaannemin yaz aylarında öğlen çabucak yapıp, bize o masada yedirdiği domat bastısından tutun da daha neler neler…
Ey üç ayaklı masa, sen nelere kadirsin? Beni çocukluğuma götürdün… Belki daha sonra aklıma gelenleri daha detaylı yazarım ama şimdilerde ben nerede bu masalardan görsem fotoğrafını çekiyorum. İşte onlardan bazıları…
